معماری اسلامی شامل سبک‌های معماری ساختمان‌های مرتبط با اسلام است، که شامل تمام سبک‌های مذهبی و غیرمذهبی معماری از زمان صدر اسلام تا به امروز می‌شود. معماری اسلامی اولیه تحت تأثیر معماری رومی، بیزانسی، ایرانی، بین‌النهرینی و تمام سرزمین‌های دیگری بود که مسلمانان در قرن هفتم و هشتم فتح کردند. یعنی اسلام به هر سرزمینی که دست یافت از هنر معماری آن مرز و بوم به شیوه تکامل یافته جدیدی در معماری رسید که ویژگی های فرهنگی و هنری آن قوم در آن لحاظ می‌شد و هم تأثیر بینش و روح اسلامی، نوعی «وحدت» را در این آثار به بیننده نشان می داد.

با گسترش اسلام به جنوب شرقی آسیا، معماری اسلامی نیز در این نقاط تحت تأثیر معماری چینی و هندی قرار گرفت. معماری اسلامی بعدها با استفاده از خوشنویسی اسلامی و طرح‌های هندسی خاص، ویژگی‌های منحصربفردی در اشکال ساختمان‌ها و تزئینات ایجاد کرد. همچنین عناصر معماری جدیدی مانند مناره‌های استوانه‌ای، قوس‌های برجسته، مقرنس، اسلیمی و طاق‌های چندقوسی (Multifoil) از ابداعات معماری اسلامی است.

در معماری اسلامی، استخوان‌بندی بنا مهمترین قسمت و تزئین و پرداخت رویه‌های بنا، گیراترین عنصر آن محسوب می‌شود. به‌عنوان مثال مقرنس کاری یکی از شیوه‌های تزئینی بنا است.

انواع ساختمان‌های اصلی معماری اسلامی برای ساختمان‌های بزرگ یا عمومی عبارتند از: مسجد، مقبره، کاخ و قلعه. اصول اصلی معماری اسلامی از این چهار ساختمان گرفته شده و در ساختمان‌های دیگر مانند حمام‌های عمومی، فواره‌ها و معماری خانه‌ها استفاده شده‌است.

معماری اسلامی در ایران یکی از تاثیرگذارترین و برجسته ترین معماری های جهان است که به عنوان یکی از شاخه های هنر اسلامی شناخته می شود. این معماری شامل آثار و ساختمان هایی است که در دوره های مختلف تاریخی از جمله دوره ساسانیان، دوره اسلامی و دوره صفویه ساخته شده اند.
در دوره ساسانیان، ساختمان هایی همچون آتشکده های زرتشتی، باغ های بزرگ، قصرها و آب انبارها به سبب داشتن معماری باشکوه و مجلل به عنوان از مهمترین آثار دوره ساسانی شناخته می شوند.
پس از اسلام، معماری ایران تحت تاثیر معماری اسلامی قرار گرفت. این معماری با اصولی همچون زیبایی، توازن و تناسب، حرکت و ریتم، تنوع و تصادف کار می کند. برجسته ترین نمونه های معماری اسلامی در ایران شامل مسجد جامع اصفهان، مسجد شیخ لطف اللهی اصفهان، مسجد شیخ صفی الدین اردبیلی، آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، پل خواجو و … می باشد.
در دوره صفویه، شاه عباس برای پاسداشت ارث فرهنگی و ایجاد نماد های جدید، در ساختمان ها و بناهایش از معماری اسلامی بهره برد. نمونه های برجسته ای همچون باغ فین، مسجد شاه، برج آزادی، آرامگاه حضرت علی ابن موسی الرضا، آرامگاه حافظ و… به این دوره تعلق دارد.
در کل، معماری اسلامی در ایران به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین معماری های جهان شناخته می‌شود.